Agjencia Evropiane e Rojës Kufitare dhe Bregdetare, Frontex, është përgjegjëse për shkeljet e të drejtave themelore gjatë deportimeve, sipas një vendimi të Gjykatës Evropiane të Drejtësisë.
Gjyqtarët në Luksemburg deklaruan se, sipas ligjit të BE-së, Frontex është i detyruar të mbrojë të drejtat themelore të azilkërkuesve gjatë të ashtuquajturave operacione kthimi. Kjo përfshin verifikimin nëse ekzistojnë vendime kthimi për të gjithë ata që preken nga operacione të tilla.
Tani Gjykata e Përgjithshme e Bashkimit Evropian - një gjykatë nën Gjykatën Evropiane të Drejtësisë - duhet të rishqyrtojë kërkesën për kompensim të një familjeje kurde siriane.
Prindërit dhe katër fëmijët e tyre u transportuan me aeroplan për në Turqi vetëm disa ditë pasi mbërritën në një ishull grek si pjesë e një operacioni kthimi të koordinuar nga Frontex, pavarësisht se kishin deklaruar qëllimin e tyre për të aplikuar për azil. Më vonë, nga frika e deportimit përsëri në Siri, familja iku në Irak.
Një familje kurdësh sirianë u dërgua me aeroplan në Turqi si pjesë e një operacioni kthimi të Frontex disa ditë pas mbërritjes së tyre në Greqi, edhe pse kishin deklaruar qëllimin e tyre për të aplikuar për azil.
140,000 euro
Individët e prekur e konsideruan operacionin e kthimit si një refuzim të paligjshëm dhe kërkuan kompensim prej gati 140,000 eurosh nga Frontex. Gjykata e Drejtësisë e Bashkimit Evropian e rrëzoi kërkesën e familjes në vitin 2023, duke argumentuar se nuk kishte lidhje të drejtpërdrejtë midis ndonjë sjelljeje të mundshme të pahijshme nga Frontex dhe dëmeve të pretenduara.
Gjykata Evropiane e Drejtësisë (GJED) vendosi që gjykata e shkallës së parë kishte supozuar gabimisht se Frontex thjesht ofroi mbështetje teknike dhe operacionale për shtetet anëtare pa pasur nevojë të verifikonte nëse ishte lëshuar një vendim kthimi. Për më tepër, gjykata theksoi të enjten se shkeljet e mundshme të të drejtave themelore gjatë një fluturimi riatdhesimi nuk mund t'i atribuohen vetëm shtetit anëtar të përfshirë, në këtë rast Greqisë.
Frontex gjithashtu mund të mbahet përgjegjës. Prandaj, gjykata e shkallës së parë nuk kishte arritur ta vlerësonte siç duhet rolin e agjencisë në operacionin e riatdhesimit.
Gjykata e Drejtësisë e BE-së duhet të rishqyrtojë gjithashtu një kërkesë të dytë për dëmshpërblim kundër Frontex-it. Në një vendim të veçantë, GJED-ja e ktheu mbrapsht çështjen e një burri sirian i cili pretendon se ka qenë viktimë e një shtyrjeje. Ai kërkon 500,000 euro nga Frontex-i.
Kërkesa e tij ishte rrëzuar më parë me arsyetimin se ai nuk e kishte provuar dëmin. Gjykata vendosi që gjykata e shkallës së parë në këtë rast duhet të kishte marrë masa për të marrë të gjithë informacionin përkatës në dispozicion të Frontex-it./Der Standard-Versus.al
