Gjykata penale e Brukselit ka nisur këtë javë shqyrtimin e dosjes penale të njohur si “Toyota”, një rast i bujshëm që daton nga viti 2018 dhe lidhet me pastrim parash nga trafiku i drogës, përmes dërgesave nga Belgjika në Shqipëri. Në qendër të hetimit janë 3.5 milionë euro të gjetura të fshehura në dy automjete Toyota Auris, të cilat mbërritën në portin e Durrësit nga Brukseli.
Ky proces në Belgjikë zhvillohet paralelisht me dënimet e rëndësishme që ka dhënë drejtësia shqiptare për persona të përfshirë në këtë rast, në një moment kritik për rrugën e Shqipërisë drejt Bashkimit Evropian. Dosja “Toyota” përbën një simbol të ndërthurjes mes krimit të organizuar ndërkombëtar dhe korrupsionit në nivele të larta në Shqipëri — një sfidë madhore për ambiciet e integrimit evropian të vendit.
Rruga e parave nga Belgjika në Durrës
Sipas autoriteteve belge dhe shqiptare, më 17 qershor 2018, dy Toyota të ngarkuara në Belgjikë u transportuan përmes disa shteteve europiane drejt Shqipërisë. Falë informacionit të shërbimeve inteligjente shqiptare, dogana në portin e Durrësit kreu një kontroll të detajuar dhe zbuloi shumën marramendëse prej 3.366.700 euro dhe 80.000 franga zvicerane, të fshehura në pjesë të brendshme të makinave.
Hetimet treguan se paratë ishin gjeneruar nga trafiku i drogës në Belgjikë dhe kishin si qëllim pastrimin përmes strukturave në Shqipëri. Autoritetet belge konsiderojnë këtë rast si një tjetër dëshmi të pranisë së mafies shqiptare në territorin e tyre.
Dënime në Shqipëri: një avokat dhe një ish-prokuror
Ndërkohë, në Shqipëri, Gjykata e Posaçme (SPAK) dënoi javën e kaluar avokatin Radovan Çela dhe ish-prokurorin e Vlorës Aurel Zarka me nga 4 vite burg secili, për përfshirje në korrupsion të lidhur me rastin “Toyota”.
Hetimet u intensifikuan pasi Belgjika vuri në dispozicion të autoriteteve shqiptare përgjime të rrjetit të komunikimit të kriminelëve “Sky ECC”, ku u zbuluan përpjekjet e Çelës për të korruptuar prokurorin Zarka që të hiqte sekuestron mbi makinat dhe shumën e parave të gjetura.
Një barrë për rrugën drejt BE-së
Rasti “Toyota” është një simbol i dualitetit me të cilin përballet Shqipëria: nga njëra anë, përpjekjet për të çrrënjosur korrupsionin dhe për të ndërtuar institucione të forta drejtësie, dhe nga ana tjetër, trashëgimia e rrënjosur e lidhjeve të krimit të organizuar me segmente të shtetit.
Reforma në drejtësi, e mbështetur nga BE dhe SHBA, ka dhënë rezultate të prekshme, si krijimi i SPAK dhe vetting-u i magjistratëve, i cili ka çuar në largimin e më shumë se 50% të gjyqtarëve dhe prokurorëve. Megjithatë, mungesa e kapaciteteve dhe vonesat procedurale mbeten problematike.
Sipas profesor Roland Dodani nga Universiteti i Shkodrës, Shqipëria është në rrugën e duhur, por krimi i organizuar është një sfidë që kërkon bashkëpunim ndërkombëtar. “Shqipëria nuk mund ta luftojë e vetme këtë nivel krimi transnacional. Ndihma dhe partneriteti me BE-në janë thelbësore”, shprehet ai.
BE, përballë dilemës shqiptare
Ndërsa negociatat për anëtarësim janë hapur në vitin 2022, BE-ja vijon të vëzhgojë me kujdes zhvillimet në Shqipëri, sidomos në fushën e sundimit të ligjit. Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, deklaroi kohët e fundit se “vendi i Shqipërisë është në BE”, por mbetet për t’u parë nëse rastet si “Toyota” do të ndikojnë në ecurinë e këtij procesi. /Versus.al/ Burimi: L’Echo
