Kanceri i mushkërive është një nga format më vdekjeprurëse të kancerit në mbarë botën. Sipas Cancer Research UK, ai renditet si kanceri i tretë më i zakonshëm në Britani, me rreth 50,000 diagnoza në vit dhe 35,000 vdekje. Pavarësisht shkallës së lartë të vdekshmërisë, shumë nga simptomat e saj mbeten të panjohura për publikun e gjerë. Në veçanti, një shenjë më pak e njohur e kancerit të mushkërive, dhimbje në shpatull dhe krahë, mund të jetë një shenjë paralajmëruese serioze, sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit.
Çfarë është kanceri i mushkërive?
Kanceri i mushkërive ndodh kur qelizat në mushkëri fillojnë të rriten në mënyrë të pakontrolluar. Shumica e kancereve të mushkërive zhvillohen nga qelizat që rrethojnë rrugët e frymëmarrjes. Kanceri i mushkërive mund të ndahet në dy kategori kryesore: kanceri i mushkërive me qeliza të vogla dhe kanceri me qeliza jo të vogla. Kanceri i mushkërive me qeliza të vogla është më pak i zakonshëm, por më agresiv.
Tumori Pancoast
Një formë e rrallë dhe më pak e njohur e kancerit të mushkërive është tumori Pancoast, një kancer i mushkërive me qeliza jo të vogla që shfaqet në majë të mushkërive. Ky tumor mund të shkaktojë dhimbje në shpatulla dhe krahë, si dhe të prekë nervat dhe enët e gjakut që çojnë në këto zona. Këto tumore zakonisht diagnostikohen në faza më të avancuara, gjë që e bën trajtimin më të vështirë.
Shenjat dhe simptomat
Shenjat kryesore në 95% të rasteve janë problemet e frymëmarrjes ose të shëndetit të përgjithshëm. Këto simptoma përfshijnë një kollë të vazhdueshme që nuk largohet pas tre javësh, infeksione të përsëritura të gjoksit, kollitje me gjak, dhimbje gjatë frymëmarrjes, gulçim dhe lodhje të vazhdueshme dhe humbje të papritur të peshës. Sipas hulumtimeve nga Sistemi Kombëtar i Shëndetit në Mbretërinë e Bashkuar (NHS), pacientët me tumore Pancoast shpesh përjetojnë simptoma të tjera të çuditshme, si ndryshimet e fytyrës ose pamundësia për të djersitur në njërën anë të fytyrës. Ekspertët paralajmërojnë se këto simptoma duhen vlerësuar seriozisht, pasi mund të jenë shenja të kancerit të mushkërive.
Diagnostifikimi i kancerit të mushkërive është shpesh i vështirë. Sipas Shoqatës Amerikane të Kancerit, tumoret Pancoast mund të mos zbulohen lehtësisht në fazat e hershme, pasi simptomat mund të ngjajnë me kushte të tjera, të tilla si dhimbje inflamatore ose muskuloskeletore. Kjo mund të çojë në një vonesë në diagnozën dhe, rrjedhimisht, në trajtimin.
Trajtimi për kancerin e mushkërive dhe tumoret Pancoast varet nga vendndodhja dhe madhësia e saktë e tumorit. Opsionet kryesore përfshijnë heqjen kirurgjikale, kimioterapinë dhe terapinë me rrezatim. Sipas Cancer Research UK, suksesi i trajtimit varet kryesisht nga diagnoza e hershme. Në rastet kur kanceri ka avancuar, prognoza është shpesh e dobët, ku vetëm 10% e pacientëve mbijetojnë më shumë se 10 vjet pas diagnozës.
Parandalimi dhe informacioni
Parandalimi i kancerit të mushkërive është kryesisht i mundur, me 72% të rasteve të lidhura me duhanin. Udhëzimet për të shmangur duhanin dhe informacioni për ndotjen e ajrit janë strategji të rëndësishme për reduktimin e rrezikut. Sipas Shërbimit Kombëtar të Shëndetit në Mbretërinë e Bashkuar, edukimi për simptomat dhe shenjat e kancerit të mushkërive është i rëndësishëm për diagnostikimin dhe ndërhyrjen e hershme.
