Njëmbëdhjetë vjet pas zhdukjes së fluturimit MH370 të Malaysia Airlines , me 239 persona në bord, misteri mbetet i pazgjidhur.
Më 30 dhjetor, një kërkim i ri do të fillojë në fund të Oqeanit Indian, pranë Australisë Perëndimore, nga kompania amerikane Ocean Infinity.
Në të njëjtën kohë, një ekspert i sigurisë së aviacionit i paraqiti gazetës Independent pesë versionet më realiste të asaj që mund të kishte ndodhur.
1. Vetëvrasja e pilotit
Teoria më e diskutuar gjerësisht ka të bëjë me pilotin e fluturimit, 53-vjeçarin Zaharie Shah, i cili u nis nga Kuala Lumpur dhe ishte nisur për në Pekin.
Sipas këtij skenari, piloti dyshohet se e ka mbyllur bashkëpilotin e tij jashtë kabinës së pilotit, ka çaktivizuar sistemet e komunikimit dhe ka shkaktuar uljen e presionit të kabinës.
Versioni pohon se ai më pas e ka fluturuar avionin përgjatë kufirit Malajzi-Tajlandë për të shmangur radarin ushtarak dhe është drejtuar në jug, ku besonte se nuk do të zbulohej kurrë.
Megjithatë, raporti zyrtar pohon se nuk kishte shenja të problemeve psikologjike, ndryshimeve të sjelljes apo presioneve familjare.
Prandaj, bashkëpiloti 27-vjeçar Farik Abdul Hamid, i cili po fluturonte me një Boeing 777 vetëm për herën e tij të pestë, konsiderohet i pamundur të ketë pasur aftësinë për të ekzekutuar një plan kaq kompleks.
2. Rrëmbimi i një avioni nga piloti
Një version i dytë, më pak i zakonshëm, është se njëri nga pilotët u përpoq të merrte në kontroll avionin me qëllim uljen e tij ose braktisjen e tij në kushte të qëndrueshme, por dështoi dhe iu nënshtrua hipoksisë.
Megjithatë, kjo teori hidhet poshtë edhe nga gjetjet e studiuesve, të cilët nuk identifikuan probleme financiare, konflikte personale apo shenja stresi në komunikimet midis pilotëve.
Në të njëjtën kohë, vihet re se sistemet e lëshimit të maskës së oksigjenit nuk mund të çaktivizohen manualisht nga kabina e pilotit.
3. Rrëmbimi nga një pasagjer ose anëtar i ekuipazhit të kabinës
Me 227 pasagjerë dhe 10 anëtarë të ekuipazhit të kabinës në bord, nuk mund të përjashtohet mundësia e rrëmbimit të avionit nga një person në bord.
Edhe pse të gjitha masat e kërkuara të sigurisë u zbatuan në aeroportin e Kuala Lumpurit, historia ka treguar se asnjë sistem nuk është plotësisht i pagabueshëm.
Dy pasagjerë iranianë udhëtonin me pasaporta evropiane të vjedhura, por hetimet arritën në përfundimin se ata ishin migrantë të parregullt pa motive terroriste.
Sa i përket anëtarëve të ekuipazhit të kabinës, të gjithë kishin familje dhe fëmijë, gjë që konsiderohet si një pengesë për një akt të tillë.
4. Kontroll i largët i avionit nëpërmjet sulmit kibernetik
Një nga teoritë më të diskutueshme, që kufizohet me teorinë e konspiracionit, është se avioni u rrëmbye nga distanca nga një sulm kibernetik.
Edhe pse Boeing kishte patentuar një sistem për kontrollin nga distanca të avionëve në rast të një rrëmbimi në vitin 2003, vetë kompania ka deklaruar se kjo teknologji nuk është instaluar kurrë në avionë komercialë.
Raporti zyrtar është kategorik: nuk ka prova që sugjerojnë se MH370 mund të kontrollohej ose ishte i kontrolluar nga distanca.
5.Marrje me forcë nga një pasagjer ilegal
Versioni i fundit ka të bëjë me mundësinë e një udhëtari pa biletë që hypi në aeroplan para ngritjes dhe ishte fshehur në një hapësirë nën kabinën e pilotit. Eksperti Philip Baum e konsideron këtë skenar si të dytin më të mundshëm pas vetëvrasjes së pilotit.
Edhe pse teorikisht një hapësirë e tillë ekziston dhe mund të lejojë çaktivizimin e transponderit, skenari ka dobësi serioze: autori i krimit do të duhej të neutralizonte ekuipazhin dhe pasagjerët, të mos deklaronte kurrë mungesën e tij dhe do të duhej të kishte një motiv të qartë, i cili nuk është vërtetuar.
Misteri mbetet
Asnjë nga pesë versionet nuk është konfirmuar. Siç theksojnë ekspertët, vetëm vendndodhja e avionit mund të japë përgjigje përfundimtare. Deri atëherë, zhdukja e fluturimit MH370 mbetet një nga misteret më të mëdha në historinë e aviacionit civil./Versus.al
