Në fillim të kësaj jave, gjatë një sesioni urgjent të Këshillit të Sigurimit të OKB-së në Nju Jork, kryeministri libanez Najib Mikati deklaroi se Izraeli po bënte një "luftë të pistë" kundër vendit të tij. Ai tha se Izraeli ishte përgjegjës për një përshkallëzim të paprecedentë në Liban dhe për vdekjen e qindra civilëve në vetëm disa ditë, "duke përfshirë të rinj, gra dhe fëmijë". Kjo është arsyeja pse ai tha se po llogariste në një komunikatë të përbashkët nga Franca dhe SHBA, e cila do të merrte mbështetje ndërkombëtare dhe do t'i jepte fund "luftës". Izraeli refuzon thirrjet për një armëpushim .
Fjalimi i Mikatit tregoi se qeveria libaneze është kryesisht e pafuqishme për të ndaluar konfliktin në përshkallëzim midis Izraelit dhe Hezbollahut. Nuk ka asnjë ndikim real në veprimet e Izraelit apo të Hezbollahut. Edhe një herë, dobësia e qeverisë libaneze dhe e shtetit libanez po bëhet e dukshme.
Historia e një shteti të dobët
Kjo dobësi ka rrënjë historike. "Libani u themelua në fillim të shekullit të 20-të si një shtet i maronitëve të krishterë në aleancë me francezët si një fuqi mbrojtëse," thotë Markus Schneider, i cili kryeson projektin rajonal të fondacionit Friedrich-Ebert për paqen dhe sigurinë në Lindjen e Mesme në kryeqytetin libanez, Bejrut.
"Defekti i lindjes ishte se përfshinte zona të mëdha të popullatave jomaronite që në fillim," tha Schneider për DW. "Konfesionalizmi ishte një kompromis për të integruar seksione të tjera të popullsisë. Kjo megjithatë parandaloi shfaqjen e një shteti të fortë kombëtar."
Kjo strukturë konfesionale u rrënjos më tej në luftën civile libaneze që shpërtheu në vitin 1975, duke vënë kundër njëri-tjetrit tre grupet më të mëdha të vendit - shiitët, sunitët dhe të krishterët maronitë. Pas përfundimit të luftës civile në vitin 1990, u krijua një sistem për të balancuar më mirë interesat e grupeve individuale konfesionale.
"Megjithatë, ky sistem bëri që këto grupe të përpiqeshin vazhdimisht të mbronin interesat e tyre në kurriz të grupeve të tjera," thotë Schneider. "Kjo vazhdon të dobësojë shtetin. Kjo mund të shihet, për shembull, në faktin se vendi nuk ka qenë në gjendje të bie dakord për një president që nga viti 2022." Korrupsioni i shfrenuar që godet Libanin është gjithashtu i lidhur me këto ndarje. "Nëse nuk ka një shtet të fortë që mund të ndërmarrë veprime kundër forcave centrifugale në vendin dhe institucionet e tij, atëherë mund të shfaqet lehtësisht një sistem oligarkik në të cilin të gjithë i shërbejnë vetes," tha Schneider.
Hezbollahut
Shumë vëzhgues mendojnë gjithashtu se Libani është dëmtuar nga prania e Hezbollahut, një grup shiit i klasifikuar nga SHBA, Gjermania dhe disa shtete arabe sunite si një organizatë terroriste. Hezbollahu u themelua në vitin 1982 gjatë luftës civile libaneze, duke marrë mbështetje të konsiderueshme - duke përfshirë dhe mbi të gjitha ndihmën ushtarake - nga Irani që në fillim. Në vitin 2022, Qendra Wilson me bazë në Uashington e përshkroi krahun e armatosur të Hezbollahut si "aktorin më të frikshëm ushtarak joshtetëror në Lindjen e Mesme - dhe ndoshta në botë". Ishte Hezbollahu ai që hapi zjarr ndaj Izraelit pas fillimit të luftës së Gazës vjeshtën e kaluar – pa marrë kurrë parasysh pjesën tjetër të popullsisë libaneze. "Hezbollah në thelb ka marrë peng politikën libaneze," thotë ekspertja e Lindjes së Mesme Kelly Petillo e Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë.
Një ushtri e dobët libaneze
Dobësia e shtetit libanez është e dukshme edhe në pasivitetin e Forcave të Armatosura Libaneze (LAF), e cila gjendet në dilemë në jug të vendit, ku bashkëpunon me paqeruajtësit e Forcave të Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Liban (UNFIL) në bazë të Rezoluta 1701 e Këshillit të Sigurimit të OKB-së.
Të dyja forcat përbëhen nga 15,000 ushtarë. Prania e tyre lidhet me luftën e Libanit të vitit 2006, kur Izraeli pushtoi zona të Libanit jugor. Rezoluta 1701 e Këshillit të Sigurimit të OKB-së thotë se pas një tërheqjeje izraelite, LAF dhe UNFIL do të punojnë së bashku për të siguruar që asnjë milici e armatosur libaneze të mos kthehet në Libanin jugor. Vetëm trupat e autorizuara nga qeveria libaneze mund të jenë të pranishme në jug. Megjithatë, Hezbollahu deri më tani e ka shpërfillur këtë marrëveshje dhe mbetet aktiv në zonë.
LAF është relativisht e pafuqishme në aspektin ushtarak. Ajo renditet në vendin e 118 nga 145 gjithsej në Indeksin Global të Fuqisë së Zjarrit, i cili krahason fuqinë e ushtrive kombëtare në mbarë botën. Ajo nuk do të ishte në gjendje t'i bënte ndonjë rezistencë serioze ushtrisë izraelite, e cila renditet e 17-ta në Indeksin Global të Fuqisë së Zjarrit, as nuk do të ishte në gjendje të përmbajë Hezbollahun. "Kjo do ta tërhiqte Libanin në një luftë civile," thotë Schneider.
Problemi më i madh i LAF, ndërkohë, mbetet politik. Duke qenë se nuk kontrollohet nga asnjë grup konfesional në vend, ushtria konsiderohet si një nga institucionet e pakta jokonfesionale në Liban, thotë Schneider. "Por sigurisht që ushtria është dobësuar edhe nga kriza kombëtare dhe ekonomike në Liban," shpjegon ai. "Kjo është arsyeja pse ajo merr mbështetje financiare, për shembull në lidhje me pagimin e pagave. Shqetësimi është se nëse ushtria shembet, vetë shteti libanez mund të shembet. Por sigurisht, ushtria nuk mund të zgjidhë problemet politike të shtetit." / DW
