MI5 i lejoi agjentit më të lartë britanik brenda IRA-s të shpëtonte pa u ndëshkuar për vrasje, sipas gjetjeve dënuese të një raporti.
Sipas një raporti dënues, spiuni më i lartë i Britanisë brenda IRA- s në thelb u lejua t'i shpëtonte pandëshkuar për vrasje sepse shërbimet sekrete ndjenin "një ndjenjë të çoroditur besnikërie" ndaj tij.
Daily Mail zbulon se agjenti i dyfishtë me emrin e koduar "Stakenife" madje u mor me pushime nga ndihmësit e tij për të shmangur arrestimin kur ai kërkohej nga policia.
MI5 (Inteligjenca Ushtarake, Seksioni 5) është shërbimi i sigurisë i Mbretërisë së Bashkuar. Është përgjegjës për kundërspiunazhin, kundërterrorizmin dhe mbrojtjen e vendit nga kërcënime të tilla si:
shërbimet sekrete të huaja
organizatat terroriste
sulmet kibernetike
aktivitete ekstremiste
MI5 vepron kryesisht brenda Mbretërisë së Bashkuar, por nuk ka kompetenca arrestimi. Ajo bashkëpunon me policinë dhe agjenci të tjera.
Zbulimi në lidhje me "Staknife" përmbahej në dosjet e MI5 të dhëna për Operacionin Kenova, hetimin nëntëvjeçar të policisë për burrin e zbuluar në vitin 2003 si Freddie Scappaticci .
Veprimi i "Stakenife" ose Freddie Scappaticci
Edhe pse dikur u cilësua si "aseti" më i vlefshëm i Britanisë në luftën e shërbimit sekret me IRA- n, tani konsiderohet se ka kushtuar më shumë jetë sesa ka shpëtuar.
I lidhur drejtpërdrejt me të paktën 13 vrasje, "Stakenife" ishte një anëtar i lartë i njësisë së sigurisë së brendshme të organizatës terroriste, e njohur si "Skuadra Nutting", e cila rrëmbeu, torturoi dhe vrau të dyshuarit për spiunë.
Operacioni Kenova – i udhëhequr nga Sir Iain Livingstone, ish-shef i policisë për Skocinë – sulmon MI5, duke e akuzuar atë për “dështim serioz organizativ” për përpjekjen për të penguar hetimin.
Raporti i Sir Ian, i zbuluar në Daily Mail , sfidon një ish-shef të MI5 i cili tha se agjencia kishte "njohuri të kufizuara" për aktivitetet e Stakeknife. Në fakt, raporti thotë se MI5 ishte e përfshirë në menaxhimin e tij "gjatë gjithë kohës që ai ishte agjent".
Mbulimi i MI5-ës për "Staknife"
Raporti thotë se "udhëheqësit ushtarakë të Stakeknife e morën atë nga Irlanda e Veriut me pushime pavarësisht se e dinin se ai kërkohej nga policia për vrasje". Ai u dërgua me aeroplan në Angli "me avion ushtarak dhe iu dhanë dokumente identifikimi ushtarak. MI5 ishte në dijeni të kësaj në atë kohë ".
“Kontrollet dhe balancat duhet të ishin vendosur për ta menaxhuar atë në mënyrë efektive ”, vazhdon raporti. Por ato u injoruan për shkak të “një ndjenje në dukje perverse besnikërie ndaj ‘Stakenife’, dhe këto vija të paqarta i lejuan atij të vazhdonte të kryente krime të rënda për të cilat ai nuk u nxor kurrë para drejtësisë ”.
Diku tjetër, raporti pohon se “Stakeknife ishte shpesh shumë i sinqertë me bashkëpunëtorët e tij në lidhje me përfshirjen e tij të drejtpërdrejtë në krime të rënda, përfshirë vrasjen ”. Megjithatë, hetuesit e Kenova-s nuk kishin qasje në rrëfimet e tij. Nëse do të kishin marrë “shënimet dhe regjistrimet audio origjinale”, provat e paraqitura prokurorëve do të kishin qenë më të forta, vëren ai.
Operacioni Kenova arriti në përfundimin se “Stakenife” i ofroi ushtrisë informacione të cilësisë së lartë në lidhje me IRA-n, por ato nuk u përdorën, gjithmonë nga frika se roli i tij do të zbulohej. “Informacioni jetësor nuk u nda me ata që mund ta përdornin atë në mënyrë efektive për të mbrojtur jetët”, thuhet në raport. “Duket se mbrojtja e agjentit kishte përparësi mbi mbrojtjen e jetës së viktimave”, shton ai.
Vdekja e "Staknife" dhe dokumentet e MI5
Freddie Scapaticci vdiq në moshën 73 vjeç në vitin 2023. Një vit më vonë, MI5 dorëzoi qindra dokumente në lidhje me rolin e tij si agjent, por atëherë Operacioni Kenova po i afrohej fundit. Nëse materiali do t'u kishte mbërritur hetuesve më shpejt, ata mund të kishin marrë në konsideratë ndjekjen penale të operatorëve të tij për strehimin e një personi të kërkuar.
Në gusht 2024, ish-drejtoresha e përgjithshme e MI5, Baronesha Manningham-Buller , tha se agjencia kishte "njohuri të kufizuara" për aktivitetet e Stakeknife, duke shtuar: "MI5 nuk ishte përgjegjëse për mënyrën se si Stakeknife u rekrutua dhe u menaxhua si agjent".
Por raporti u përgjigj: “Njohuritë e MI5 nuk ishin ‘të kufizuara’. Përkundrazi, materiali shtesë tregon se ai kishte vetëdije dhe përfshirje shumë më të madhe në menaxhimin e ‘Stakenife’ gjatë gjithë kohës së tij si agjent, në një masë më të madhe nga sa kishim menduar më parë .”
I rekrutuar në fund të viteve 1970, "Stakeknife" mbeti agjent për më shumë se 20 vjet derisa u zbulua identiteti i tij. Më pas ai mori një identitet të ri dhe jetoi për shumë vite, me shpenzimet e shtetit, në një shtëpi të madhe në Guildford, Surrey./Daily Mail-Përktheu Versus.al
