Papa Françesku do të zhvillojë një vizitë historikë këtë javë në Belgjikë, e para që nga vizita e Gjon Palit II në vitin 1995.
Papa nuk është vetëm peshkopi i Romës dhe kreu i Kishës Katolike, ai është gjithashtu “CEO” i Vatikanit dhe kreu i shtetit të qytetit të Vatikanit.
Po cila është trashigimia e Papa Françeskut?
Papa Françesku nuk merr rrogë këtë ai e zbuloi në maj 2020 gjatë një interviste me organizatën franceze kundër varfërisë, Lazare.
“Unë nuk fitoj asgjë. Asgjë fare! Ata më ushqejnë dhe kur kam nevojë për diçka, e kërkoj”, shpjegoi Papa në atë kohë.
Rik Torfs, doktor i së drejtës kanonike në Universitetin katolik të Leuven ka shpjeguar se si kreu i Kishës Papa mund ti paguante vetes fare mirë një rrogë dhe si mund t'i shpenzonte lekët
'Megjithatë, si kreu i Kishës, ai mund t'i paguante fare mirë vetes një rrogë. Por çfarë do të bënte ai me këto para? Papa nuk duhet të paguajë kurrë asgjë. Për më tepër, mungesa e plotë e privatësisë do ta pengonte atë të shpenzonte paratë e tij kudo. Nuk është se ai mund të bëjë pazar apo të shkojë të shohë një ndeshje futbolli”, theksoi Torfs.
“Françesku ishte fillimisht një jezuit dhe u zotua për varfëri, duke premtuar se do të qëndronte sa më larg pasurisë materiale”, vazhdon Rik Torfs.
Jo më kot Papa Françesku përsërit shpesh se “paratë duhet të shërbejnë dhe jo të qeverisin”.
Në këtë kuptim, Papa 87-vjeçar argjentinas veçohet nga paraardhësi i tij Benedikti XVI, i cili kishte një shije të theksuar për luksin.
Gjatë kurorëzimit të tij në vitin 2013, Françesku refuzoi të jetonte në dhomën e madhe papale në Pallatin e Vatikanit, kujton ish-rektori i KU Leuven.
Në vend të kësaj, ai u vendos në një apartament më në rezidencën Sainte-Marthe, që ndodhet pranë Bazilikës së Shën Pjetrit.
Pavarësisht statusit të tij si kreu i shtetit, Papa Françesku nuk ka avionin e tij.
Në udhëtimin e jashtëm, ai në përgjithësi përdor linja ajrore italiane si ITA Airways.
Për udhëtimet e tij me makinë, Papa preferon të drejtohet me një AKI modeste ose, për udhëtime të shkurtra në Vatikan dhe Romë, me një Ford Focus të vjetër.
Dhe kur mori një Lamborghini Huracan në 2017, ai e shiti atë drejtpërdrejt në ankand dhe më pas dhuroi rreth 715,000 euro për bamirësi në Itali, Irak dhe Afrikë, ndër të tjera.
Për Françeskun, pasuria duket të jetë mëkat.
“Ne duhet të mbrohemi nga tundimi për të bëri idhuj paratë. Kjo mund të na dobësojë besimin dhe të na mësojë me mashtrimin e dëshirave të pakuptimta dhe lënduese që i çojnë njerëzit drejt shkatërrimit dhe asgjësimit”, tha ai në një lutje një herë.
Manjati i pasurive të paluajtshme
Për hir të transparencës, tani janë publikuar shifrat e qarkullimit të dy shtyllave më të mëdha tregtare të Vatikanit. Dhe ata janë marramendës. Së pari është Administrata e Trashëgimisë së Selisë Apostolike, ose APSA. Ajo menaxhon pasuritë e paluajtshme dhe investimet e Vatikanit (aksione, obligacione, ar, etj.). Në total, vlera e saj aktualisht vlerësohet në 2.7 miliardë euro, por pasuritë e pasurive të paluajtshme janë veçanërisht të dukshme.
Kështu, Papa mund të mburret se është pronar i më shumë se 5,372 ndërtesave, së bashku që përfaqësojnë jo më pak se 1.5 milion m² hapësirë banimi dhe pune. Ndërsa 4,249 nga këto prona janë në Romë dhe Itali, manjati i shenjtë i pasurive të patundshme zotëron gjithashtu një numër pronash në Francë (752), Zvicër (344) dhe Mbretërinë e Bashkuar (27). Shumica e këtyre pronave jepen me qira.
Pavarësisht kësaj perandorie të pamasë të pasurive të paluajtshme, APSA mezi realizoi 73.6 milionë euro të ardhura vitin e kaluar, duke përfshirë 35 milionë euro fitim neto. “Nuk duhet të harrojmë se shumë ndërtesa nuk shiten me çmimin e tregut. Për më tepër, personalitetet e larta shpirtërore ose organizatat fetare që banojnë në këto prona nuk paguajnë qira ” thotë Rik Torfs.
Nëse i shtojmë edhe fitimin neto nga investimet, APSA ka shënuar 45.9 milionë euro fitime në vitin 2023. Nga kjo shumë, 37.9 milionë euro janë paguar në formën e “dividentëve” për Saint-Seat. Këto dividentë zakonisht përdoren për shpenzimet ditore operative.
Në të njëjtën kohë, Instituti për Punët e Fesë (IOR), i njohur si “Banka e Vatikanit”, është institucioni kryesor financiar i Selisë së Shenjtë. Me 12,361 klientë nga 112 vende, banka e Vatikanit menaxhoi shumën kolosale prej 5.4 miliardë euro vitin e kaluar, por gjeneroi vetëm 30.6 milionë euro fitime neto. Në çdo bankë tjetër drejtori do të ishte shkarkuar për rezultate kaq të dobëta. "Por në Vatikan, ne jemi gjithmonë të frikësuar nga ndërmarrja e rreziqeve financiare," thotë Rik Torfs. “Në realitet, ata investojnë vetëm për të ruajtur asetet e tyre.”
Madje, qyteti i Vatikanit regjistroi një deficit buxhetor në vitin 2023. Shkak është turizmi, i cili duket qartë se nuk është kthyer në nivelin e tij përpara pandemisë së koronavirusit. Shitjet e pullave, monedhave dhe suvenireve fetare janë gjithashtu më të pakta. Normalisht, të gjitha këto të ardhura turistike sjellin lehtësisht 100 milionë euro në vit për arkën e Vatikanit.
Natyrisht, shitja e ndonjë gjëje me vlerë për të mbuluar humbjet është jashtë diskutimit. Edhe pse trashëgimia e Vatikanit është e paçmuar, edhe Bazilika e Shën Pjetrit është regjistruar zyrtarisht në regjistër për 1 euro. Po kështu, thesaret e panumërta artistike të Muzeut të Vatikanit, vlera totale e të cilave vlerësohet në disa miliardë euro, janë të pashitshme.
Nën udhëheqjen e Musolinit, një dekret përcaktonte se Vatikani nuk mund të shiste kurrë një thesar të vetëm arti në këmbim të sovranitetit që ka fituar që nga viti 1929.
Një sovranitet që i jep atij një avantazh të madh: asnjë banor zyrtar i Shtetit të Qytetit të Vatikanit - aktualisht numëron 497 - nuk është i tatueshëm në asnjë mënyrë. Kështu, ashtu si fletëpagesa e tij, deklarata tatimore e Papa Françeskut është e pavlefshme dhe bosh./Versus.al
