Kur sanksionet e fundit të SHBA-së u vendosën ndaj industrisë ruse të naftës muajin e kaluar, Bullgaria u përball me një problem urgjent. Një nga kompanitë e synuara, Lukoil PJSC , zotëronte rafinerinë më të madhe të naftës në vend, një trashëgimi e lidhjeve të ngushta të vendit me Moskën.
Qeveria ka vendosur të sekuestrojë objektet e Neftohim pranë Detit të Zi dhe asete të tjera të Lukoil. Ajo u ka hequr aksionarëve të gjitha të drejtat dhe ka emëruar një administrator për të negociuar një shitje të mundshme. Një komisioni parlamentar iu deshën vetëm 26 sekonda për të anuluar 26 vjet pronësi dhe për të miratuar masën përpara një afati të afërt të SHBA-së për një zgjidhje.
Kthesa e papritur e ngjarjeve i ka dhënë goditjen më të madhe pranisë ekonomike të Rusisë në Ballkan në dekada. Lëvizjet e Presidentit Donald Trump kundër kompanive ruse të naftës kanë dëmtuar "bërthamën" pro-ruse të Kremlinit në rajon.
Në Serbi , qeveria po shqyrton blerjen e kompanisë së naftës dhe gazit të vendit, Naftna Industrija Srbije AD, duke marrë kontrollin nga Gazprom PJSC e Rusisë. Aleksandër Vuçiç dëshiron të shmangë shtetëzimin e saj, por ai duhet të bindë Uashingtonin për qëllimet e tij për t'u çliruar nga Gazprom në mënyrë që të shmangë sanksionet që mund të dëmtojnë vendin e tij.
Megjithatë, zyrtarët në Sofje dhe Beograd e kuptuan se qëndrimi në orbitën e Rusisë u bë i pamundur pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.
Pasi të përfundojë, përpjekja për të detyruar gjigantët rusë të naftës të largohen nga Bullgaria dhe Serbia do të ndihmojë në neutralizimin e ndikimit të Putinit, sipas Mario Bikarski, një analist në Verisk Maplecroft. Kjo për shkak se "mundësitë për lobim dhe forma të tjera të bashkëpunimit me elitat politike dhe të biznesit janë zvogëluar", tha ai.
Blerësit potencialë të Neftohim nga SHBA-ja, Evropa dhe Gjiri Persik kanë shprehur tashmë interes. Lukoil tha se po ndërmerrte "të gjitha hapat e nevojshëm" për të shitur rafinerinë Neftohim, rrjetin e saj të stacioneve të benzinës dhe asetet e tjera në Bullgari.
Në Serbi, situata është më pak e qartë. Rafineria ruse e vendit, NIS, humbi furnizimet me naftë muajin e kaluar pasi skaduan disa përjashtime nga sanksionet e SHBA-së. Presidenti Vuçiç i ka kërkuar Gazpromit të gjejë një blerës për të shmangur shtetëzimin e kompanisë. Gazprom i ka kërkuar SHBA-së të zgjasë licencën e operimit të NIS, ndërsa kërkon të transferojë kontrollin te palë të treta.
Megjithatë, NIS ka vetëm rreth një javë furnizime me naftë përpara se qeveria të detyrohet të përdorë rezervat e saj ose të blejë naftë të papërpunuar nga burime të tjera, më të shtrenjta. Kjo e bën më të mundshme që Vuçiç të marrë rafinerinë. Ai ka thënë se një zgjidhje duhet të gjendet deri më 23 nëntor.
Sipas Bloomberg , kjo do të rrezikonte ndikimin ekonomik dhe politik të Rusisë në vend, i cili u forcua nga nacionalistët serbë pas shpërbërjes së Jugosllavisë. Ekuilibri midis Lindjes dhe Perëndimit, në fund të fundit, ka përcaktuar kursin e udhëheqësve si Vuçiç, së bashku me varësinë e madhe të vendit nga Kremlini për gaz natyror./ Përktheu Versus.al
