Vetëm disa orë përpara se të hyjnë në fuqi tarifat "hakmarrëse" të Donald Trump, presidenti amerikan duket i bllokuar në një lëvizje strategjike e quajtur "Chicken games" (loja e pulave) të rrezikshme gjeopolitike.
Ndërsa tregjet lëkunden dhe aleatët bëjnë pazare për një marrëveshje më të mirë (me përjashtim të Kinës, e cila është e gatshme për një konfrontim kokë më kokë), Trump këmbëngul: "Ne kemi vetëm një shans për ta bërë atë siç duhet".
Ndërsa koha po numëron mbrapsht, vendet e etiketuara nga Trump si "shkelësit më të këqij" po nxitojnë të ndërtojnë ura drejt Uashingtonit për të shmangur kolapsin ekonomik.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu , lideri i parë botëror që vizitoi Trump pas njoftimeve për tarifat, tha të hënën se Izraeli do të heqë barrierat tregtare dhe do të eliminojë suficitin e tij tregtar me Shtetet e Bashkuara.
"Ne besojmë se është gjëja e duhur për të bërë," tha ai, duke shtuar se "Izraeli mund të jetë një model për shumë vende të tjera."
Japonia është në të njëjtën gjatësi vale, me kryeministrin Shigeru Ishiba që komunikon me Trump për këtë çështje dhe ministrin e Financave Scott Besant duke deklaruar se negociatat kanë filluar "për të realizuar vizionin e presidentit për një Epokë të Artë të Tregtisë Globale".
Edhe Bashkimi Evropian i hapi kartat. Ursula von der Leyen ofroi eliminimin e tarifave reciproke për mallrat industriale – një propozim që Trump e vlerësoi, por e konsideroi “ të pamjaftueshëm ”.
Kina , megjithatë, po lëviz në një drejtim krejtësisht tjetër : reagim dhe përshkallëzim. Të hënën në mëngjes, Pekini iu përgjigj tarifave prej 34% të Trump me një rritje përkatëse prej 34%, duke bërë që presidenti amerikan të kërcënojë një paketë të re tarifash shtesë deri në 50% nëse nuk ka tërheqje.
Poker i vështirë pa kompromis
"Kina ka zgjedhur izolimin , " tha Scott Bessant për X, duke argumentuar se "mbi 50 vende tashmë i janë përgjigjur pozitivisht veprimit të Trump për një sistem tregtar global më të drejtë dhe më të begatë".
Përgjigja e Kinës ishte e drejtpërdrejtë dhe e qartë: “Ne kemi theksuar vazhdimisht se presioni dhe kërcënimet nuk janë mënyra e duhur për të biseduar me ne”, tha zëdhënësi i ambasadës kineze Liu Pengyu.
Në të njëjtën kohë, tregjet po “ mbyten ”: javën e kaluar, indekset kryesore amerikane shënuan një rënie dyshifrore, ndërsa e hëna u karakterizua nga panik dhe dezinformata: një postim që u keqinterpretua si qëllimi i Trump për të vonuar zbatimin e tarifave me 90 ditë, bëri që S&P 500 të rritet me 2.4 trilion dollarë brenda 10 minutash, për t'u humbur sërish kur Shtëpia e Bardhë e mohoi skenarin.
Vetë Trump ishte prerë: "Nuk po shqyrtojmë asnjë shtyrje. Po vazhdojmë normalisht. Kemi vetëm një goditje në atë drejtim," sqaroi ai të hënën.
A ka ndonjë plan pas kaosit?
Teksa Trump i tërheq fijet, politikanët dhe ekonomistët po pyesin: a është ky një dredhi negociuese apo një plan afatgjatë që synon ristrukturimin e përhershëm të tregtisë globale?
Këshilltari i Trump, Peter Navarro, e bëri të qartë në një artikull në Financial Times : "Ky nuk është një negociatë. "Udhëheqësit që tani po ofrojnë të ulin tarifat, pas dekadash mashtrimi, duhet ta dinë: ne jemi vetëm në fillim."
Teoria për planin sekret të Trump
Një nga teoritë që qarkullon ka të bëjë me një marrëveshje joformale midis Trump dhe këshilltarëve të tij kryesorë – e ashtuquajtura “Marrëveshja Mar-a-Lago” – që synon të ushtrojë presion ndaj partnerëve tregtarë amerikanë për të dobësuar dollarin.
Një dollar më i lirë do të nxiste eksportet amerikane dhe do të zvogëlonte vlerën e rezervave të mëdha të dollarëve të Kinës.
Këshilltari Stephen Miran , të cilit i atribuohet plani, ka mohuar zyrtarisht se është politikë e qeverisë, por mbetet skenar.
Dhe është vetëm një nga shumë shpjegimet e mundshme për kaosin në tregje.
Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë këmbëngulin në dërgimin e mesazheve kontradiktore: ndonjëherë ata i paraqesin tarifat si një mekanizëm të përhershëm për të mbrojtur industrinë amerikane dhe ndonjëherë si një mjet të përkohshëm për të bërë presion për marrëveshje të reja dypalëshe.
Dhe ndërsa Amerika po shkon drejt “bazës zero” mbi tarifat të mërkurën, të gjithë – investitorët, udhëheqësit dhe qytetarët – po pyesin: A është ky thjesht një bllof apo fillimi i një epoke të re ekonomike?/Versus.al
*'Chicken games' është një lëvizje strategjike në botën e biznesit e cila përfshin dy lojtarë që lëvizin drejt njëri-tjetrit dhe shohin se kush devijohet i pari për të shmangur një përplasje. Kjo lojë mund të zbatohet për biznesin, ku aksionet janë të larta dhe pasojat e lëvizjes së gabuar mund të jenë të tmerrshme.
