Tensionet mes Iranit dhe Izraelit kanë arritur një pikë kritike dhe mund të hyjnë në një fazë edhe më të rrezikshme, ka paralajmëruar diplomati amerikan Robert Malley, ish-negociatori kryesor për marrëveshjen bërthamore me Iranin gjatë administratës Obama.
Në një intervistë për BBC, Malley përshkroi situatën në Lindjen e Mesme si “një fuçi baruti që tashmë ka shpërthyer”, duke theksuar se përplasjet e fundit mes dy shteteve nuk janë më incidente të izoluara, por sinjale të një konflikti të përshkallëzuar që mund të zgjatet dhe të bëhet edhe më i rrezikshëm.
Dështimi i bisedimeve në Oman
Një tjetër sinjal shqetësues vjen nga diplomacia: bisedimet e planifikuara për të dielën në Oman mes Iranit dhe përfaqësuesve të administratës amerikane janë anuluar. Dialogu pritej të ringjallte përpjekjet për zgjidhjen diplomatike të çështjes bërthamore, por sipas burimeve nga ndërmjetësi Oman, Irani ka refuzuar pjesëmarrjen duke e konsideruar ftesën një mashtrim të organizuar nga SHBA dhe Izraeli. Irani beson se këto përpjekje diplomatike kishin për qëllim ta mashtronin se nuk do të kishte ndërhyrje apo sulm.
Malley theksoi se pavarësisht goditjeve të fundit nga Izraeli, të cilat ai i përshkroi si “sukses të jashtëzakonshëm ushtarak dhe informativ”, Irani vazhdon të zotërojë njohuri dhe kapacitete të rëndësishme në fushën bërthamore. Ai paralajmëroi se përpjekjet për ta kufizuar këtë kapacitet përmes diplomacisë janë gjithnjë e më të vështira, pasi terreni për negociata është bërë më i pakalueshëm.
“Rifillimi i bisedimeve serioze është shumë pak i mundshëm në të ardhmen e afërt,” tha ai, duke theksuar rrezikun në rritje të një konflikti të drejtpërdrejtë, ku përplasja ushtarake mund të zëvendësojë diplomacinë.
Kriza aktuale tregon jo vetëm një përplasje mes dy fuqive rajonale, por edhe një prishje të besimit ndërkombëtar për ndalimin e përhapjes së armëve bërthamore. Dështimi i bisedimeve dhe rritja e tensioneve mund të thellojnë paqëndrueshmërinë në rajon dhe të prodhojnë pasoja të gjera për sigurinë globale. /Versus.al
