Fusha diplomatike është përfshirë nga tensionet përpara takimit të Donald Trump me Vladimir Putin të premten e ardhshme, veçanërisht pasi Wall Street Journal zbuloi se presidenti rus propozoi një armëpushim vetëm nëse ai merrte Donetskun dhe Luganskun.
Volodymyr Zelensky, në veçanti, është "ulur mbi qymyr të nxehtë" ndërsa përpiqet të bindë evropianët të kundërshtojnë çdo humbje të territorit ukrainas ndaj Rusisë, pas deklaratës së Donald Trump se një marrëveshje paqeje mund të përfshijë "një shkëmbim territori".
Situata në të cilën ndodhet presidenti ukrainas karakterizohet nga ajo që njerëz të afërt me Zelensky i thanë Financial Times se ai ishte i shqetësuar nga vendimi i Trump për të mbajtur takimin në Alaska pa ftuar Ukrainën.
Në këtë kontekst, Zelensky u përpoq të shtunën të formonte një qëndrim të unifikuar me udhëheqësit evropianë për të forcuar kundërshtimin ndërkombëtar ndaj çdo marrëveshjeje që mund të rrezikonte integritetin territorial të Ukrainës, shkruan FT.
Kjo është arsyeja pse ai dërgoi shefin e tij të stafit, Andriy Yermak , dhe sekretarin e Këshillit të Sigurisë dhe Mbrojtjes Kombëtare të Ukrainës, Rustem Umerov , në bisedimet amerikano-evropiane në Mbretërinë e Bashkuar, në të cilat mori pjesë edhe zëvendëspresidenti i SHBA-së J.D. Vance.
Goli i Zelensky-t
Zelensky dhe këshilltarët e tij po përpiqen ta bindin Trumpin dhe ekipin e tij që të ndjekin një qasje më "racionale", siç e quajti një zyrtar, ndaj kërkesave maksimaliste të Putinit. Ekziston shqetësim i veçantë se Trump mund të kërkojë një zgjidhje të shpejtë të luftës duke i ofruar Putinit lëshime territoriale, duke legjitimuar aneksimin e paligjshëm të Krimesë dhe pushtimin e sipërfaqeve të gjera të katër rajoneve kontinentale të Ukrainës: Donetsk , Luhansk , Kherson dhe Zaporizhia .
Zyrtarët ukrainas kanë qenë të vendosur se presidenti i SHBA-së nuk ka autoritetin ligjor ose politik për të urdhëruar Ukrainën të dorëzojë territorin. Edhe nëse Trump do të donte të bënte një marrëveshje, "askush këtu në Ukrainë nuk ka një mënyrë ligjore për të hequr dorë nga territori", shtoi zyrtari.
Propozimi i Putinit
Sipas një raporti të mëparshëm të WSJ , kushti kryesor i propozimit të Putinit është tërheqja e trupave ukrainase nga rajoni lindor i Donbasit , ndërsa Moska do të mbajë kontrolline Donetskut , Luhanskut dhe Krimesë.
Konkretisht , propozimi rus parashikon një armëpushim të plotë nëse Ukraina tërheq forcat e saj ushtarake nga i gjithë rajoni lindor i Donetskut.
Edhe pse Rusia kontrollon pjesën më të madhe të rajonit, Kievi ende mban pjesë të rëndësishme të tij.
Sipas planit, Rusia do të mbajë kontrollin e rajoneve të Donetskut dhe Luhanskut, si dhe të Krimesë, të cilat i ka aneksuar që nga viti 2014.
Sipas informacionit të cituar nga media, presidenti rus po tregon fleksibilitet në negociata, duke lënë territoret e pushtuara nga trupat ruse në Kherson dhe Zaporizhia.
Propozimi - nëse miratohet - do të zbatohet në dy faza: fillimisht, Ukraina do të tërhiqet nga Donetsku dhe vijat e frontit do të "ngrihen".
Në një fazë të dytë, Putin dhe Trump do të bien dakord për një plan përfundimtar paqeje (ndoshta më 15 gusht në Alaska), i cili më pas do të diskutohet me Presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky.
Kundërpropozimi i evropianëve
Plani i evropianëve e hedh poshtë propozimin e Rusisë . Sipas botimit, qeveritë e Britanisë , Gjermanisë , Francës dhe Ukrainës , ndër të tjera, morën pjesë në konsultimet mbi këtë kundërpropozim .
Qëllimi i Evropës është të vendosë një "vijë të kuqe" të përbashkët me Ukrainën , e cila, sipas zyrtarëve evropianë, duhet të zbatohet për çdo negociatë të mundshme me Rusinë.
Propozimi evropian përfshin kërkesa për armëpushim përpara se të merren masa të tjera. Ai gjithashtu thotë se shkëmbimi i territorit mund të bëhet vetëm në mënyrë reciproke, që do të thotë se nëse Ukraina tërhiqet nga disa zona, Rusia duhet të tërhiqet nga të tjerat.
Siç raportohet në artikullin e WSJ , "është kritike që plani evropian, i cili iu prezantua Zëvendëspresidentit të SHBA-së J.D. Vance , Sekretarit të Shtetit Marco Rubio , të dërguarit të Trump në Ukrainë Keith Kellogg dhe të dërguarit të SHBA-së në Moskë Steve Whittock , përcakton gjithashtu se çdo lëshim territorial nga Kievi duhet të shoqërohet me garanci të palëkundura sigurie, duke përfshirë anëtarësimin përfundimtar të Ukrainës në NATO".
Sipas WSJ, plani evropian iu prezantua palës amerikane nga këshilltarët kryesorë të udhëheqësve evropianë, me Vance "të pranishëm" në takim, ndërsa shumica e zyrtarëve të tjerë amerikanë morën pjesë nëpërmjet lidhjes video.
Në takimin e tyre me Vance, zyrtarët evropianë përsëritën se e ardhmja e Ukrainës nuk mund të diskutohet pa Ukrainën. Çfarëdo që të ndodhë në Uashington, Evropa do të vazhdojë t'i ofrojë armë dhe para Ukrainës, tha një zyrtar i lartë evropian./ Versus.al
