E njohur që nga kohërat e lashta për vetitë e saj unike, kjo bimë e zakonshme mund të ketë një efekt terapeutik kundër kancerit të zorrës së trashë, falë përbërësve të saj të vlefshëm. Arsyeja është barishtja Artemisia herba-alba ose e njohur më mirë si pelini i bardhë ose artemisia.
Artemisia është një kaçubë që rritet natyrshëm në Afrikën e Veriut dhe Lindjen e Mesme, ku banorët e përdorin tradicionalisht si ilaç për trajtimin e bronkitit, diarresë, hipertensionit dhe diabetit. Studimi i fundit, i publikuar në Food Science and Nutrition, e rendit atë si një armë potenciale të fuqishme kundër kancerit.
“Rezultatet tona sugjerojnë se Artemisia herba-alba ka potencial të rëndësishëm si një mjet i ri për të luftuar kancerin e zorrës së trashë ”, thotë Dr. Lara Bou Malhab, autorja kryesore e studimit dhe bashkëpunëtore shkencore në Institutin e Kërkimeve të Shkencave Mjekësore dhe Shëndetësore në Universitetin e Sharjah. “Bazuar në gjetjet e studimit tonë, Artemisia herba-alba mund të jetë një përbërës natyror premtues për terapitë e reja të kancerit”, shton ajo.
Nga natyra në laborator
Ekipi shkencor i udhëhequr nga Dr. Bou Malhab mblodhi materialin bimor nga Jordania jugore në maj 2021. Pas grumbullimit, pjesët e bimës u thanë në temperaturën e dhomës dhe u mbrojten nga rrezet e diellit direkte për të parandaluar përkeqësimin e përbërësve të ndjeshëm. Pas tharjes, lëndët e para bimore u bluan mekanikisht në një pluhur të imët. Ky hap paraprak u bë për të rritur efikasitetin e procesit të mëvonshëm të nxjerrjes, duke siguruar sasinë më të lartë të mundshme të fitokimikateve të nxjerra, shpjegojnë studiuesit.
Ekipi shkencor më pas testoi një ekstrakt me bazë metanol të kësaj bime në tetë lloje të ndryshme të qelizave të kancerit të zorrës së trashë, me synimin për të parë se si ndikon në mbijetesën, rritjen dhe vdekjen e qelizave, si dhe efektin e tij në një rrugë kyçe të lidhur me kancerin.
Sipas rezultateve, ekstrakti përmbante shumë përbërës aktivë me veti të afta për të luftuar kancerin e zorrës së trashë me shkallë të ndryshme efektiviteti. Konkretisht, ekstrakti nga Artemisia herba-alba pengoi rritjen e qelizave kancerogjene dhe çoi në vdekjen e tyre, pavarësisht nga karakteristikat specifike gjenetike.
Siç shpjegon autori kryesor për veprimin e tij, "ekstrakti prishi ciklin qelizor dhe zvogëloi aktivitetin e proteinave si ciklina B1 dhe CDK1, të cilat konsiderohen jetike për ndarjen e qelizave kancerogjene. Përveç kësaj, ajo bllokoi rrugën PI3K/AKT/mTOR, e cila luan një rol të rëndësishëm në zhvillimin e kancerit”.
Në përfundim, "studimi aktual nxjerr në pah citotoksicitetin selektiv të ekstraktit ndaj linjave qelizore, duke theksuar potencialin e tij për të shërbyer si një terapi plotësuese ndaj trajtimit ekzistues të kancerit me alternativa më efektive dhe më pak të dëmshme", thekson autori kryesor.
“Gjetjet tona nxjerrin në pah potencialin e madh të Artemisia herba-alba si një burim natyror për zhvillimin e trajtimeve inovative kundër kancerit të zorrës së trashë, duke plotësuar nevojën urgjente për trajtime me më pak efekte anësore dhe efikasitet më të madh”, shton Dr. Bou Malhab.
Në këtë rast, gjetjet mund të miratohen edhe nga kompani të mëdha farmaceutike, duke ofruar një zgjidhje për opsionet aktuale terapeutike. Kimioterapia tradicionale, përveç efekteve anësore të dëmshme, krijon sfida në trajtim, ku qelizat kancerogjene bëhen rezistente ndaj ilaçeve.
