Gjadri, sipas planit të ministrit të Brendshëm Matteo Piantedosi, do të rihapë dyert e qendrës për azilkërkuesit që vijnë nga vende të sigurta në pritje të përmbushjes së procedurave të përshpejtuara kufitare. Megjithatë, ata nuk do të merren më direkt nga deti me anë të kontrollit në anijet e Marinës, por do të çohen në anën tjetër të Adriatikut nga pikat e nxehta italiane menjëherë pas mbërritjes së tyre, qoftë nga anijet e marinës italiane, direkt me varkë, apo edhe të shpëtohen nga OJQ-të. Duke e konsideruar qendrën shqiptare si një qendër kthimi të krijuar në një vend të tretë të sigurt, falë rregulloreve të reja evropiane, do të jetë e mundur të ndalohen migrantët nga vendet e sigurta, aplikimet e të cilëve do të shqyrtohen përmes procedurave të përshpejtuara të kufirit. Dhe, sipas vlerësimeve të qeverisë italiane, këtë herë do të ketë më shumë se vetëm disa dhjetëra, duke pasur parasysh se krijimi i listës evropiane të vendeve të sigurta të origjinës tani do të lejojë që migrantët nga Bangladeshi dhe Egjipti të dërgohen në Shqipëri, nga ku mbërritën edhe shumica e atyre që zbarkuan në vitin 2025, më shumë se 28,000. Pak më pak se gjysma e të gjithë të mbërriturve, plus tunizianët dhe marokenët, të cilët gjithashtu mund të riatdhesohen shpejt sipas procedurave të përshpejtuara kufitare.
Sipas planit të Ministrisë së Brendshme italiane, një pjesë e madhe, nëse jo të gjitha, vendet e disponueshme në Gjadër - afërsisht 1,100 - mund të mbushen së shpejti me qarkullime të shpejta, duke pasur parasysh se procedurat e përshpejtuara kufitare parashikojnë riatdhesimin brenda një muaji. Dhe këtë herë, konfirmon Ministria e Brendshme, migrantët nuk do të jenë në gjendje të apelojnë te një gjyqtar për të anashkaluar paraburgimin dhe për të siguruar kthimin e tyre në Itali në pritje të një vendimi për mohimin e mbrojtjes së tyre, siç është rasti aktualisht. Ndër dispozitat e miratuara nga Këshilli i BE-së është një që përjashton pezullimin automatik të riatdhesimit për ata që apelojnë. Migrantët të cilëve u mohohet leja e qëndrimit mund të apelojnë, por kjo nuk do të parandalojë riatdhesimin e tyre nëse gjyqtari nuk urdhëron pezullimin e urdhrit të dëbimit.
“Situata në këtë kohë është ende subjekt i vendimit përfundimtar të të ashtuquajturit trilog, por është një rrugë e shkëlqyer drejt një zgjidhjeje përfundimtare, e cila do të sjellë qartësi si nga pikëpamja jurisprudenciale ashtu edhe nga ajo operative”, tha dje në Bruksel Ministri i Drejtësisë Carlo Nordio, “dhe për këtë arsye nuk do të ketë më hapësirë për hezitime jurisprudenciale”.
Prandaj, qeveria italiane po përgatitet të vërë sërish në funksion mekanizmin e transferimeve drejt Shqipërisë, e bindur se lista e re evropiane e vendeve të sigurta është mjet i mjaftueshëm për të kapërcyer të gjitha kundërshtimet e ngritura nga gjykatat italiane që kanë rrëzuar ndalimet. Si pasojë qendra e Gjadrit, zemra e modelit shqiptar, të cilin Konferenca e Ipeshkvijve Italianë (CEI) dje e përshkroi si "në kufijtë e demokracisë" - ka mbetur në thelb bosh./La Repubblica
