Rriten tensionet mes Brazilit dhe SHBA-së nga dëbimi "triumfues" i emigrantëve pas inaugurimit të Donald Trump, si rezultat i të cilit qeveria e Lula da Silvës kërkon një shpjegim nga Uashingtoni, duke folur për "trajtim poshtërues" të parregullt emigrantë, shtetas brazilianë.
Qeveria braziliane do të paraqesë një "kërkesë për shpjegime nga qeveria amerikane për trajtimin poshtërues të pasagjerëve të fluturimit" nga SHBA që mbërritën të premten e kaluar në Manaus (në veri), tha ministria e jashtme e vendit të Amerikës Latine. Sipas vendit, 88 shtetas brazilianë ishin në bordin e avionit.
"Brenda në aeroplan, ata nuk na dhanë as ujë, ne ishim të lidhur duart dhe këmbët, nuk na lejuan të shkonim as në tualete," - tha Edgar da Silva Moura, një punonjës IT, 31 vjeç, i cili mbërriti në këtë fluturim pas shtatë muajsh të ndalimit në SHBA. "Ishte shumë nxehtë, disave iu ra të fikët”, shtoi ai.
Luis Antonio Hodríguez Sandus, një punëtor, 21 vjeç, foli për "makthin" e disa prej të dëbuarve, njerëz me "probleme të frymëmarrjes" që kaluan "katër orë pa ajër të kondicionuar" për shkak të problemeve teknike. "Gjërat kanë ndryshuar tashmë (me Donald Trump): emigrantët trajtohen si kriminelë,"- tha ai.
Sipas ministrit brazilian të ngarkuar për të drejtat e njeriut Macae Evaristou, në bordin e avionit ka pasur “fëmijë autikë” dhe persona “invalidë”, të cilët kanë kaluar situata shumë të vështira.
"Shkelje e madhe e të drejtave themelore"
Departamenti i Drejtësisë kërkoi që autoritetet amerikane "të heqin menjëherë prangat" kur avioni që transportonte të dëbuarit u ul në Manaus, duke denoncuar "shkeljen flagrante të të drejtave themelore" të brazilianëve, sipas një deklarate.
Autoritetet braziliane kujtuan gjithashtu se "dinjiteti i qenies njerëzore" është një "shtyllë e shtetit ligjor demokratik" dhe i përket një grupi "vlerash të panegociueshme".
Deportimi "nuk ishte i lidhur drejtpërdrejt" me Trump
Një burim i qeverisë braziliane i tha AFP se dëbimi "nuk ishte i lidhur drejtpërdrejt" me operacionin kundër imigracionit që filloi në praktikë menjëherë pas inaugurimit të Donald Trump më 20 janar.
“Ky fluturim është regjistruar (...) në një marrëveshje dypalëshe midis Brazilit dhe SHBA-së, e cila është nënshkruar në vitin 2017 dhe mbetet në fuqi”, shpjegoi burimi.
Avioni po shkonte në Belo Horizonte (në juglindje), por për shkak të një defekti teknik u ul në Manaus.
Qytetarët që mbërritën "me gjymtyrë të lidhura" panë që prangat e tyre të hiqen "menjëherë", shtoi policia, e cila garantoi "sovranitetin kombëtar brazilian në territorin kombëtar".
Presidenti Lula urdhëroi dje transferimin e të dëbuarve nga aviacioni civil brazilian në destinacionin e tyre përfundimtar, Belo Horizonte.
Programi i Deportimit
Gjatë fushatës së tij zgjedhore, Donald Trump premtoi "programin më të madh të dëbimit në historinë amerikane". Shtëpia e Bardhë u mburr këtë javë për arrestimin e qindra "emigrantëve të paligjshëm kriminalë" dhe shtoi se ata u deportuan kryesisht me avionë ushtarakë, jo civilë siç është bërë deri më tani.
Dje, 265 emigrantë të dëbuar nga SHBA mbërritën në Guatemalë me tre fluturime, sipas autoriteteve lokale.
Shtëpia e Bardhë foli gjithashtu për katër avionë që transportonin emigrantë të deportuar në Meksikë, gjë që qeveria meksikane nuk e konfirmoi, por shprehu gatishmërinë për të bashkëpunuar me Uashingtonin.
Një burim i qeverisë braziliane tha se personat e dëbuar mbërritën në Manaus "me dokumentet e tyre", duke sugjeruar se ata ishin "dakort" për t'u riatdhesuar. Ata mund të qëndrojnë "të lirë" në Brazil pasi u burgosën në SHBA pas "vendimeve përfundimtare të dëbimit, pa mundësi apelimi", sipas saj.
