Hana është një grua 70-vjeçare, e cila ka ardhur nga Hollanda në Shqipëri për të treguar historinë e saj të dhimbshme. Një histori që ka shënjuar gjithë jetën e saj, një histori sakrifice, dhimbjeje dhe në fund, guximi për t’u çliruar nga zinxhirët e një fati të vendosur nga të tjerët.
Hana u rrit në një familje të madhe, me 9 fëmijë—2 djem dhe 7 vajza. Në një kohë kur vajzat nuk kishin zë në vendimet për jetën e tyre, ajo e kuptoi shumë herët se fati i saj nuk ishte në duart e saj. Ishte vetëm 10 vjeçe kur njerëz të panjohur nisën të vinin në shtëpinë e tyre për të kërkuar dorën e saj për martesë. Në ato momente, Hana e vogël nuk kuptonte plotësisht se çfarë po ndodhte, por kishte frikë. Për të shpëtuar, sa herë që dikush vinte për t’i kërkuar dorën, ajo fillonte të çalonte, duke pretenduar se kishte një problem shëndetësor. Ishte mënyra e vetme për të shmangur martesën e detyruar.
Por një ditë, erdhi një burrë që nuk do të tërhiqej. Ai nuk kishte ardhur për të kërkuar thjesht një vajzë për martesë—ai kishte ardhur me një kërcënim të qartë: “Ose do të më japësh Hanën, ose do të të vras djalin.” Këto fjalë e tronditën babanë e saj, i cili, i trembur për jetën e të birit, nuk pa zgjidhje tjetër veçse të pranonte. Nëna e Hanës kundërshtoi me forcë, duke thënë se vajza e saj ishte ende fëmijë, por në atë kohë, fjala e një burri ishte ligj dhe vendimi ishte marrë.
Burri që kërkonte Hanën ishte 30 vjet më i madh se ajo. Ai pranoi të priste derisa Hana të mbushte 16 vjeç, por as kjo nuk e bënte situatën më të lehtë. Hana nuk kishte asnjë mundësi të kundërshtonte, nuk kishte ku të shkonte dhe as kë të kërkonte ndihmë. Ditët kalonin dhe afati i martesës po afrohej. Ajo u nda nga fëmijëria e saj dhe hyri në një jetë të re, të mbushur me dhimbje.
Nga dita e parë e martesës, gjithçka ishte e vështirë. Burri i saj e kontrollonte në çdo moment, nuk e linte të shkonte te prindërit, nuk e lejonte të kishte një jetë të sajën. Dhuna filloi shpejt, për gjërat më të vogla. Një fjalë e gabuar, një dëshirë për të dalë nga shtëpia, madje edhe një shikim i pahijshëm sipas tij, ktheheshin në pretekst për ta keqtrajtuar. Hana e duronte gjithçka në heshtje. Nuk kishte rrugëdalje.
Në këtë shtëpi, ajo kaloi 26 vjet. 26 vjet me dhunë, frikë dhe izolim. Nuk pati fëmijë, dhe kjo e bënte edhe më të pambrojtur. Në atë kohë, fëmijët shpesh ishin një mbrojtje për gratë, sepse shoqëria nuk e lejonte lehtësisht që një burrë të braktiste një grua me fëmijë. Por Hana nuk e pati këtë fat.
Në vitin 1995, kur Shqipëria po përjetonte një periudhë trazirash, burri i saj vendosi të martohej me një grua tjetër. Ai e gjeti një tjetër dhe e solli në shtëpi, duke e detyruar Hanën të jetonte me të. Ishte një poshtërim i madh, por më e keqja ishte se dhuna ndaj saj u shtua. Burri e rrihte disa herë në ditë, edhe para gruas së re, e cila shpesh binte pa ndjenja nga tmerri.
Hana e kuptoi se nuk mund të duronte më. Një natë, kur dhuna u bë e padurueshme, ajo vendosi të arratisej. E frikësuar, e plagosur, u kthye te prindërit, duke menduar se ata do ta ndihmonin. Por realiteti ishte më i egër se sa kishte menduar. Vëllezërit e saj, për të cilët ajo kishte sakrifikuar gjithë jetën, nuk e pranuan. Ata kishin frikë nga burri i saj dhe donin ta kthenin pas.
E ndodhur mes dy zgjedhjeve—të kthehej te burri dhe të vazhdonte vuajtjet, ose të kërkonte një rrugëdalje tjetër—Hana mendoi për herë të parë të vetëvritej. Ajo shkoi pranë shinave të trenit, duke menduar se ishte e vetmja mënyrë për t’i dhënë fund gjithçkaje. Por në momentin e fundit, u largua. Në vend të shinave, ajo zgjodhi një rrugë tjetër.
E ulur buzë rrugës, pa një makinë që ndaloi. Një burrë i huaj doli prej saj dhe i foli me një shqipe të çalë. Ai e pa që ishte në hall dhe e pyeti se çfarë po ndodhte. Fillimisht, Hana nuk donte të fliste. Ishte mësuar të mos besonte askënd. Por ky burrë nuk u largua. Ai i tha: “Unë jetoj në Europë, nuk mund të shoh dikë në dhimbje dhe të largohem.”
Ai e ndihmoi të fshihej për 15 ditë, ndërsa familja e saj e kërkonte gjithandej. Ky njeri i panjohur ishte shansi i saj i vetëm për një jetë të re. Ai e mori me vete dhe e çoi në një vend të sigurt, larg dhunës dhe frikës.
Pas shumë vitesh, Hana më në fund e ndërtoi një jetë të sajën. E gjeti lirinë dhe gjeti fuqinë për të rrëfyer historinë e saj. Një histori që nuk është vetëm e saj, por e shumë grave që kanë kaluar të njëjtat vuajtje.
Sot, ajo është rikthyer në Shqipëri për të treguar të vërtetën e saj, për t’i dhënë zë atyre që ende nuk mund të flasin. Ajo është dëshmia e gjallë se, edhe në errësirën më të madhe, një dritë shprese mund të shfaqet nga një vend i papritur.




