Nga Steve Tenré («Le Figaro»)
Një goditje e fundit ndaj një prej organizatave kriminale më të këqija në planet. Policia shqiptare, e mbështetur nga Franca, Belgjika, Gjermania, Holanda dhe Italia, ka nisur bastisje të reja në fillim të gushtit ndaj pronave të klanit të frikshëm Copja, i njohur keq në botën e trafikut të drogës për importimin vetëm në vitin 2020 të të paktën 28 ton kokainë në Europë nga Amerika Latine.
Pas disa vitesh hetimesh, forcat e rendit kryen arrestimin e dhjetë nënkomandantëve të organizatës në të gjithë Shqipërinë dhe sekuestruan një kompleks hotelier, vila me pishinë, apartamente dhe makina luksoze, gjithçka me një vlerë prej disa milionë eurosh; gjithashtu u konfiskuan 120,000 euro në para të gatshme. Këto shuma marramendëse janë vetëm maja e ajsbergut: klani familjar shqiptar, i drejtuar nga dy vëllezër pa ligj, ka qenë objekt i disa operacioneve më parë. Dhe çdo herë, policët ndërkombëtarë ktheheshin nga ndërhyrjet e tyre me duar plot me pasuri.
Në fund të tetorit 2021, 1,100 policë belgë bastisën 11 laboratorë për përgatitjen e kokainës në gjithë Belgjikën dhe sekuestruan 32 ton pluhur të bardhë si dhe prona luksoze, si orë Cartier dhe Rolex apo diamante, me një vlerë prej 7 milionë eurosh (kjo është përmbledhja e një prej hetimeve të lidhura me operacionin SkyECC).
Më 31 korrik 2024, përsëri: Europol koordinon operacionin Gorgone në Shqipëri, emërtuar sipas këtyre krijesave mitologjike greke që mund të shndërrojnë në gur ata që i shohin, arreston pesëmbëdhjetë anëtarë të dyshuar të klanit në Tiranë dhe sekuestron prona të patundshme si dhe 1 milion euro në para cash.
Këto aksione të njëpasnjëshme nuk janë rezultat i rastësisë: klani është monitoruar për vite me radhë nga autoritetet ndërkombëtare, dhe veçanërisht pas mbylljes së aplikacionit të mesazheve të koduara SkyECC në 2021, të preferuar nga kriminelët. Duke menduar se ishin të mbrojtur, anëtarët e klanit dërguan qindra mesazhe përmes aplikacionit, të cilat u mundësuan hetuesve, pas një pune të kujdesshme që vazhdon edhe sot, të gjurmojnë një nga familjet më të rrezikshme në botë.
Pionierë të kokainës
Historia kriminale e klanit Copja fillon në vitin 2007, në qytetin e Elbasanit, Shqipëri. Qetësia e dukshme e kësaj komune me 66,000 banorë, e ndodhur 40 km në jug të kryeqytetit Tiranë dhe e përshkuar nga një lum i vogël, fsheh në fakt një mori delinkuencash të vogla që merreshin me vjedhje dhe trafik droge. Midis tyre, dy vëllezër: Franc dhe Hadjar Copja. I pari, atëherë 17 vjeç, i përshkruar nga hetuesit shqiptar si “shumë ambicioz”, bie në botën e trafikut dhe e tërheq vëllanë e tij më të madh në aktivitete të ndryshme kriminale.
Ata zbuluan shpejt biznesin e shfrytëzueshëm të kokainës, falë kontakteve që i prezantonin me disa kartele paraguaiane të specializuara në prodhimin e pluhurit të bardhë. Franc dhe vëllai i tij bënin konkurrencë midis karteleve për të marrë çmimet më të favorshme. Ata thuhet se kanë lidhur kontrata me Diego Benítez, ish-drejtues paraguaian i një klubi futbolli dhe truri i një nga dërgesave më të mëdha të kokainës në Evropë – 16 tonë në Hamburg, të sekuestruara në shkurt 2021 nga policia gjermane – dhe i cili aktualisht është në arrati.
Në atë kohë, çmimi mesatar i kokainës në Perëndim po binte ndjeshëm, nga 150 euro për gram në vitin 1990 në rreth 60 euro në fillim të viteve 2010. Shkak ishte prodhimi masiv në Amerikën e Jugut, ku grupet kriminale arrinin të ndërtonin laboratore ilegale, dhe një treg që po hapte masivisht drejt Evropës. Copjat nuk mbetën jashtë: ata ishin ndër të parët që instaluan laboratorët e tyre të rafinimit në tokën evropiane, konkretisht në Bruksel, për të kontrolluar prodhimin e drogës dhe për të shmangur më lehtë kontrollin doganor. Një taktikë e suksesshme: brenda pesë viteve, familja, e cila e prezantonte “biznesin familjar” si më serioz se ai i një trafikanti të vogël në Evropën e Vjetër, ishte “e aftë të ndikonte çmimet në tregun evropian”, sipas autoriteteve gjyqësore shqiptare.
Vëllezërit grumbulluan shpejt aq shumë para sa fillimisht vendosën të kontrollonin një mori banditësh shqiptarë dhe më pas zgjeruan operacionet në gjithë Evropën. Belgjika dhe Holanda u bënë qendra e aktiviteteve të tyre, pasi këto vende kanë portet më të mëdha në Evropë: Rotterdam, Anvers… Përmes këtyre infrastrukturave, klani arrinte të importonte nga Amerika Latine tonelata pluhur të bardhë, të cilat kartelët fshehnin në sapunë, teneqe bojëje apo materiale ndërtimi. Mafia shqiptare përdorte metoda të zakonshme: ryshfeti ndaj punonjësve të portit, infiltrim të natës për të zëvendësuar përmbajtjen e konteinerëve, përdorim të kompanive të rreme import-eksport.
Ëndrra emiratase
Në vitet 2010, megjithë miliona eurot e fituara nga konsumatorët evropianë, kokaina nuk mjaftonte më për Copjat. Konkurrenca filloi të marrë pjesë të tregut. Klanit iu desh të hynte në pastrimin e parave dhe trafikun e armëve, duke u shërbyer si ndërmjetës për grupet e tjera kriminale.
Klanit i investoi në tregun e pasurive të paluajtshme në Tiranë dhe Elbasan, duke blerë apartamente, ndërtesa banimi, bare, restorante, kompani ndërtimi… Qëllimi ishte dyfish: të rivendosnin paratë e pista në ekonomi reale dhe të shfaqeshin si investitorë të rëndësishëm për zhvillimin e sektorit. Copjat paguanin ryshfete dhjetëra mijëra euro tek zyrat e këmbimit valutor ose farmacitë, që më pas këshillonin klientët.
Franc Copja vendosi selinë e mafias në Dubai, ku ndërtoi një vilë gjigante me më shumë se katër dhoma në Dubai Hills, një zonë luksoze për të huajt. Vlera e saj nuk dihet saktësisht, por në sektor, një shtëpi e tillë vlerësohet midis 1.5 dhe 7.8 milionë euro. Sipas një gazetareje shqiptare hetuese, klani kishte investuar rreth 200 milionë euro në Dubai.
Vrasje me rradhë
Shfaqja e klanit në Dubai nxiti armiqtë. Banda shqiptare Alibej, e njohur po ashtu për trafik droge, me degë në lagjen Molenbeek të Brukselit, filloi të hynte në territoret e Copjave. Deri në zhdukjen misterioze të një ngarkese masive kokainë që iu desh për Copjat në bregdetet britanike. Klanet akuzonin Ardit Spahiun, kreun e Alibejit. Ai mohoi fuqishëm. Konflikti u intensifikua dhe u shndërrua në konfrontime të armatosura dhe vrasje.
Më 1 korrik 2019, klani vrau Klevi Bahon, anëtar i Alibejit. Në makinën e tij u qëllua disa herë nga vrasës me pagesë, duke e qëlluar në kokë. Më 13 dhjetor 2019, Andi Zylyfi, 26 vjeç, u qëllua nga Copjat ndërsa luante domino me babanë e tij. Në total, klani lidhet me të paktën nëntë kontrata vrasjesh, përfshirë atë kundër Ardit Spahiut. Më 27 nëntor 2020, Ardit Spahiu, 38 vjeç, u qëllua nga një Golf e zezë jashtë një kafeneje në Molenbeek. Ai mori tetë plumba dhe vdiq menjëherë. Vrasësit u arrestuan më pas në Spanjë dhe Gjermani.
Këto vrasje e bënë klanin objektin kryesor të autoriteteve ndërkombëtare. Në 2021, mbyllja e SkyECC mundësoi hetuesve të regjistrojnë provat dhe të gjurmojnë aktivitetet e Copjave. Në 2023, policia e Dubait arrestoi Franc Copja, i njohur si Franc Gergely, dhe e ekstradoi në Belgjikë për vrasjen e Spahiut. Vëllai i tij Hajdar u arrestua gjithashtu vitin tjetër në Emiratet e Bashkuara Arabe.
Aktualisht nuk ka detaje për dënimet e tyre. Franc Copja, i burgosur në Belgjikë, ishte i kërkuar për vrasje, privim të lirisë, tentativë fshehjeje trupi, kërcënime, posedim të paligjshëm të eksplozivëve dhe municionit, si dhe pengim të drejtësisë, me një dënim potencial prej 21 vitesh. Sidoqoftë, vala e fundit e arrestimeve të koordinuara nga Europol duket të jetë goditja përfundimtare për këtë organizatë mafioze… që ndoshta dikush tjetër po përpiqet ta zëvendësojë./ Versus.al
