Më 14 prill 1912, anija me e madhe luksoze “Titanik” u mbyt në Oqeanin Atlantik të Veriut në brigjet e Newfoundland, Kanada.
Anija britanike u mbyt në udhëtimin e saj të parë nga Southampton, Angli në Nju Jork, SHBA. Edhe pse 700 njerëz i mbijetuan fundosjes – mbi 1500 pasagjerë dhe anëtarë të ekuipazhit humbën jetën gjatë kësaj tragjedie.
Titaniku u mbyt disa orë pasi u përplas me një ajsberg. Ajsbergu krijoi një çarje prej 91 metrash në pjesën kryesore të anijes, nën ujë. Kjo bëri që Titaniku të mbushej shpejt me ujë.
Ndërsa anija po merrte ujë, pasagjerët dhe anëtarët e ekuipazhit u evakuuan me varka shpëtimi.
Kompania “White Star Line” e cila zotëronte Titanikun, e kishte pajisur atë me vetëm varka shpëtimi të mjaftueshme për të akomoduar një të tretën e pasagjerëve.
Patronëve të klasës së lartë iu dha përparësi, duke lënë pas shumë pasagjerë të klasës së mesme dhe të ulët.
Disa faktorë kontribuan në fundosjen e Titanikut.
Njëra prej tyre ishte se anija po udhëtonte me shpejtësi të plotë kur goditi ajsbergun, me shumë gjasa pasi kapiteni E.J. Smith po përpiqej të thyente rekordin për lundrimin më të shpejtë në Oqeanin Atlantik të Veriut.
Historianët vërejnë gjithashtu se operatori i stacionit të radios të Titanikut nuk arriti të transmetonte një paralajmërim për rrezikun e një ajsbergu nga një anije aty pranë.
Historianët ia atribuojnë fundosjen e Titanikut – sistemeve dhe kushteve klimatike.
Ajsbergët, si ai me të cilin u përplas Titaniku, formohen në detin Labrador në brigjet e Groenlandës perëndimore dhe transportohen fillimisht në veriperëndim nga Rryma e Groenlandës Perëndimore, dhe më pas në juglindje nga Rryma e Labradorit.
Rryma e Gjirit, një rrymë uji e ngrohtë që rrjedh nga ekuatori përgjatë bregut lindor të Amerikës së Veriut, vepron si një pengesë për këta ajsbergë që të arrijnë gjerësi më të ulët.
Për këtë arsye, nuk ka shumë ajsbergë që mund të gjenden aq larg në jug – ku u mbyt Titaniku.
Megjithatë, shkencëtarët dhe historianët e klimës sugjerojnë se ajsbergët ishin të përhapur në këtë pjesë të Oqeanit Atlantik të Veriut në dimrin dhe pranverën e vitit 1912 – për shkak të kushteve të pazakonta klimatike të Arktikut.
Moti i ngrohtë në Arktik për disa vite – përpara nisjes së Titanikut – rriti shkallën e shkrirjes së akullnajave në Groenlandë.
Uji i shkrirë që rezulton funksionoi si një lubrifikant, duke lejuar që copa akulli të thyheshin ose të pjellën nga akullnajat dhe të notonin në oqean si ajsbergë.
Uji i shkrirë që rezulton se ka funksionuar si lubrifikant, ka lejuar që copa akulli të thyheshin ose të krijoheshin nga akullnajat dhe të notonin në oqean si ajsbergë.
