Donald Trump ka vendosur tarifa “reciproke” ndaj Bashkimit Evropian prej 20%. Por si është llogaritur kjo përqindje?
Formula merr parasysh deficitin tregtar të vitit 2024 që Shtetet e Bashkuara kanë ndaj vendit ndaj të cilit vendoset tarifa. Deficiti, në rastin e Bashkimit Evropian, ishte 235,6 miliardë dollarë, sipas të dhënave të Zyrës së Censusit të SHBA. Ky vlerë është pjesëtuar me totalin e importeve që SHBA kanë nga BE-ja, që ishte 605,8 miliardë dollarë: rezultati është 0,39, pra 39%. Kjo përqindje është pjesëtuar më pas me dy: kjo është “zbritja” për të cilën flet Trump. Kështu arrihet në 19,5%, që është rrumbullakësuar në 20%. Dhe ky është tarifi i vendosur për të gjitha importet që vijnë nga BE-ja, pra edhe nga Italia.
“Trump ka akuzuar BE-në për vendosje të tarifave prej 39%, por ky është një numër krejtësisht i trilluar. Të mendosh që deficiti tregtar ndaj një vendi shkaktohet domosdoshmërisht nga barrierat tregtare që ai vend vendos, nuk ka asnjë bazë ekonomike”, shpjegon Tommaso Monacelli, profesor i Makroekonomisë në Universitetin Bocconi në Milano.
Strategjia populiste e Trump
“Tërë logjika që qëndron pas luftës tregtare të nisur nga Trump është një veprim populist pas të cilit ka shumë pak logjikë ekonomike dhe shumë propagandë. Presidenti amerikan dhe këshilltarët e tij mendojnë se nëse BE-ja shet në SHBA më shumë se sa blen, atëherë kjo duhet patjetër të jetë rezultat i ndonjë praktike të padrejtë – që në realitet nuk ekziston”, shton Monacelli.
Deficitet tregtare, ashtu si edhe suficitet, nuk janë në vetvete as të mira e as të këqija, sqaron eksperti:
“SHBA-të kanë një deficit të lartë tregtar sepse kanë një kërkesë të brendshme shumë të fortë dhe një nivel kursimesh të kufizuar në raport me investimet. Ata kanë një aftësi të madhe për të kthyer shpejt kursimet në investime – dhe kjo, për shembull, është një pikë e fortë e ekonomisë amerikane. Ndërsa BE-ja nuk ka këtë aftësi.”
Pse tarifat nuk do ta ulin deficitin tregtar të SHBA-ve
Kontradikta qëndron te fakti që Trump beson se tarifat do ta ulin deficitin tregtar të SHBA-ve, por në fakt rrezikon të ndodhë e kundërta.
“Politika e tij proteksioniste do të sjellë më shumë inflacion dhe norma më të larta interesi. Kjo do të çojë në një dollar më të fortë dhe përfundimisht në një rritje të deficitit tregtar”, thekson Monacelli.
“Nëse është e vërtetë që tarifat mund të kenë një efekt të vogël mbrojtës për disa sektorë, duke i ardhur në ndihmë një pjese të elektoratit të Trump, kjo ndodh në dëm të eksportit. Dhe një tkurrje e eksportit, e kombinuar me pasigurinë që sjell lufta tregtare, mund të kthehet në një bumerang shumë të rrezikshëm për ekonominë amerikane”, shpjegon profesori i Bocconit.
Nëse SHBA-të do të donin me të vërtetë të reduktonin deficitin e tyre tregtar, duhet të rrisnin kursimet dhe sidomos të zvogëlonin zgjerimin fiskal.
“Por premtimet për uljen e taksave që ka dhënë Trump gjatë fushatës elektorale shkojnë në drejtim krejtësisht të kundërt”.
Burimi: Corriere della sera/Versus.al/
