Nga Tobias Marti dhe Fabian Baumgartner, NEUE ZUERCHER ZEITUNG
Eva Ndoja pritej të sillte glamour në periferinë e Cyrihut. Por paraqitja e saj përfundoi me një skandal.
Ajo kishte kënduar vetëm disa minuta në prill të vitit 2024, kur policia hyri papritur në klubin e natës dhe e arrestoi këngëtaren 36-vjeçare shqiptare.
Në vendlindjen e saj, Ndoja është prej kohësh një yll. Klipi i saj më i fundit muzikor është parë miliona herë në YouTube. Në rrjetet sociale ajo ka mbi 130 mijë ndjekës, dhe edhe në Zvicër ka shumë fansa.
Këtë popullaritet donin ta shfrytëzonin edhe drejtuesit e klubit në Brüttisellen. Klubi i natës ndodhet në një ndërtesë të thjeshtë industriale, shumë afër nyjës kryesore të autostradës. Ata shtypën fletëpalosje me portretin e Ndojës dhe premtuan një mbrëmje plot shkëlqim.
Të pranishmit atë mbrëmje festonin Bajramin, festën e madhe myslimane të sakrificës. Ishte ora pas tre të mëngjesit kur Eva Ndoja dhe një shoqe e saj morën mikrofonin në dorë. Pas disa minutash, në klub shpërtheu rrëmujë — policia arrestoi këngëtaren e habitur.
Dyshimi: Ndoja po këndonte pa leje pune. Ajo kaloi një natë në paraburgim, ndërsa prokuroria lëshoi ndaj saj një urdhër ndëshkimi. Por Eva Ndoja nuk pranoi akuzat dhe vendosi të luftojë për drejtësinë e saj.
Një aksion i gjerë policor
Rasti i këngëtares e çon mes për mes botës së ashtuquajtur “klubeve të Ballkanit”. Ka dhjetëra të tilla në Zvicrën qendrore, që funksionojnë sipas të njëjtit model: muzikë ballkanike, koncerte dhe valltare.
Për të tërhequr sa më shumë vizitorë, pronarët e këtyre lokaleve ftojnë emra të njohur nga skena e rajonit. Këngëtarët më të vjetër i japin publikut ndjesinë e nostalgjisë, ndërsa reperët e rinj synojnë brezin e ri.
Por hetuesit besojnë se disa nga këto klube janë më shumë se thjesht lokale argëtimi për rininë nga Serbia, Maqedonia e Veriut, Kroacia apo Kosova. Sipas autoriteteve, ato shërbejnë si mbulesë për biznese të dyshimta, ku përfshihet edhe krimi i organizuar — gjë që e vërtetojnë disa hetime të mëdha të viteve të fundit.
Megjithatë, ky është një mjedis në të cilin hetuesit depërtojnë me vështirësi. Skena është e organizuar në mënyrë hierarkike, e mbyllur dhe e heshtur ndaj botës së jashtme. Për këtë arsye, policia e Cyrihut ndjek një strategji me “goditje të vogla, por precize”.
Një prej këtyre aksioneve ishte edhe ai i prillit 2024, gjatë të cilit Eva Ndoja u arrestua. Policia kontrolloi në dy fundjava gjithsej trembëdhjetë klube, bashkë me pronarët, punonjësit dhe klientët e tyre. 47 persona u ndaluan përkohësisht, kryesisht për shkelje të ligjit për të huajt dhe integrimin.
Mes tyre ishin edhe disa muzikantë. Në Buchs të kantonit të Cyrihut, hetuesit arrestuan disa këngëtare, një këngëtar dhe një reper, sepse nuk kishin leje pune. Në një lokal tjetër në Schlieren, policia arrestoi këngëtaren e famshme serbe Seka Aleksić, gjithashtu për mungesë të lejes së punës.
Gjatë kontrollit, policia gjeti në disa lokale pistoleta, municion, një armë frikësuese, shkopinj gome dhe një shkop bejsbolli. Në total, 70 persona u paditën.
Këngëtarja dhe “asi” e saj nën mëngë
Veshur e gjitha me të zeza, me syze dielli të ngritura mbi kokë dhe me pallton hedhur mbi supe — Eva Ndoja, një vit e gjysmë pas incidentit, ndodhet në sallën e Gjykatës së Qarkut në Uster. Ajo nuk e pranoi urdhrin ndëshkues që e akuzonte për ushtrim të aktivitetit pa leje pune dhe mori një avokat.
Për gjyqin, ajo udhëtoi nga Gjermania ku jeton. Me gjyqtarin flet qetësisht dhe me vendosmëri. “Jam këtu sot për ta sqaruar çështjen siç duhet”, tha ajo. Dhe shtoi: “Kërkoj të drejtën time.”
Edhe pse ishte duke kënduar në momentin kur hyri policia, dhe megjithëse organizatorët kishin shpërndarë fletëpalosje me foton e saj për promovimin e mbrëmjes, këngëtarja tha: “Unë nuk kam punuar atje.”
Ndoja tregoi një version krejt tjetër të ngjarjes, që fillon disa ditë para Bajramit në Kosovë. Aty ajo vizitoi një shoqe, e cila më vonë u arrestua gjithashtu. Sipas saj, shoqja i kishte thënë: “Do shkojmë si mysafire në Zvicër.” Një i njohur i kishte ftuar.
Pasi mbërritën në Zvicër, i njohuri i çoi në klubin e natës në Brüttisellen. “Nuk kisha pasur kontakt me asnjë prej tyre më parë”, tha ajo. “As para, asgjë nuk mora, as sot e kësaj dite. Për fletëpalosjen me foton time mësova vetëm kur policia ma vuri përpara. Natyrisht që u zemërova.”
Ajo tha se ishte në klub si mysafire, jo si këngëtare. Sipas saj, ajo dhe shoqja kishin dashur vetëm të vazhdonin festën në një disko, por i njohuri i kishte kërkuar të këndonin një këngë së bashku.
Për këngëtaren dhe avokatin e saj, ishte e qartë: ajo ishte përdorur si “karrem” për të tërhequr publikun në mbrëmje. “Nëse një këngëtar zviceran do të këndonte për qejf në një festë private, askujt nuk do t’i shkonte në mendje ta akuzonte për punë të paligjshme”, argumentoi avokati.
Për të vërtetuar pafajësinë, Eva Ndoja kishte një “aset të fshehtë”: pronaren e klubit si dëshmitare mbrojtjeje.
Më shumë se sa një pronare klubi
Gruaja 43-vjeçare me origjinë shqiptare foli shpejt, por iu përgjigj me pak fjalë pyetjeve të gjyqtarit. Madje në një moment pyeti vetë: “A mund të bëj edhe unë një pyetje?” — gjyqtari iu përgjigj: “Jo. Këtu pyetjet i bëj unë.”
Sipas burimeve të mirëinformuara, ajo është shumë më tepër se një pronare klubi: prej vitesh punon si ndërmjetëse e vajzave të reja nga Europa Juglindore, të cilat punojnë nëpër klube si këngëtare, kameriere apo animierdame që nxisin klientët të konsumojnë pije.
Ajo shërben si hallkë lidhëse mes pronarëve të lokaleve dhe grave që dërgohen atje. Ka lidhje edhe me drejtues të tjerë klubesh që janë gjykuar më parë, por vetë nuk është ndëshkuar kurrë penalisht.
Ky model, sipas hetimeve të fundit në Cyrih, përsëritet në disa raste të ngjashme që lidhen me klubet e Ballkanit: gra të reja nga Europa Lindore, mungesë lejesh pune dhe kushte pune shfrytëzuese.
Në natën kur ndodhi kontrolli, ajo ndodhej vetë në klub. Para gjykatës dëshmoi se “nuk kishte lidhje me menaxhimin”, se këtë e bënte pronari i lokalit. “Unë isha vetëm pronare e kompanisë.” Ajo tha se Eva Ndojën e kishte parë për herë të parë atë natë dhe se “nuk kishte dëgjuar kurrë këngët e saj.” Dhe shtoi: “Isha e lumtur që kishim një të ftuar kaq të famshme.”
Sipas saj, pak orë para bastisjes kishte vënë re se “dy persona silleshin çuditshëm” në lokal dhe nuk i njihte. “U thashë: ju nuk jeni të ftuar.” Njëri prej tyre, një shqiptar, fillimisht e përshëndeti për festën, pastaj qeshi dhe i tha se ishte nga policia.
Kur policia bëri kontrollin, arrestoi edhe pronaren e klubit. “M’u tha që kam punuar në të zezë, por nuk ishte e vërtetë.”
Në pyetjet e gjyqtarit, ajo konfirmoi atë që kishte thënë edhe Eva Ndoja: këngëtarja nuk kishte dijeni për fletëpalosjen, nuk kishte marrë pagesë dhe nuk kishte pasur kontakt me organizatorët më parë. “Ajo është plotësisht e pafajshme”, tha pronarja.
“Kam humbur besimin te Zvicra”
Eva Ndoja deklaroi se kjo ngjarje i ka sjellë shumë telashe. Ajo u përball edhe me ndalim hyrjeje në Zvicër dhe një herë u ndalua në aeroportin e Cyrihut. Shoqja me të cilën kishte kënduar pranoi urdhrin ndëshkues — “Nuk e di pse e bëri”, tha ajo.
“Te ne ndodhin vrasje, ndërsa unë vij këtu për një gjë të tillë para gjykatës”, tha ajo me ironi. Avokati i saj shtoi se procedura ndaj saj ishte e padrejtë dhe e panevojshme. “Ajo e ka humbur besimin te drejtësia zvicerane.”
Në fund, këngëtarja 36-vjeçare fitoi. Gjykata e shpalli plotësisht të pafajshme. Gjyqtari tha se “nuk është vërtetuar që ajo ka ushtruar aktivitet ekonomik” dhe se “shteti duhet të provojë fajësinë, jo qytetari pafajësinë e vet”.
Eva Ndoja fitoi një kompensim për procesin dhe një dëmshpërblim moral — gjithsej rreth 6,000 franga zvicerane.
Sapo u dha vendimi, ajo u largua nga salla e gjyqit pa u kthyer pas. Vetëm kur hipi në makinë me avokatin e saj, u ndal për një koment të fundit:
“E kam merituar këtë pafajësi,” tha ajo. “Më besoni.”/Përshtati në shqip Versus.al
